เมื่อวันที่ 27 สิงหาคม 2567 ผศ.ดร.เพ็ญประภา เพชระบูรณิน รักษาการแทนผู้อำนวยการศูนย์ประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้ร่วมบันทึกเทปโทรทัศน์iายการ “ด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ อย่างหาที่สุดมิได้” ตอน:โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ทางสถานีวิทยุโทรทัศน์แห่งประเทศไทยขอนแก่น กรมประชาสัมพันธ์ (NBT) ดำเนินรายการโดย นายเจริญ เพ็งมูล ผู้ประกาศและผู้รายงานข่าวโดยได้ให้สัมภาษณ์เกี่ยวกับโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (อพ.สธ.) ดังนี้
- เป้าหมายของ โครงการ อพ.สธ. เพื่อพัฒนาบุคลากร อนุรักษ์และพัฒนาทรัพยากรพันธุกรรมพืชและทรัพยากรให้เกิดประโยชน์กับมหาชนชาวไทย และมีวัตถุประสงค์ คือ 1)ให้เข้าใจและเห็นความสำคัญของพันธุกรรมพืชและทรัพยากร 2)ให้ร่วมคิด ร่วมปฏิบัติจนเกิดประโยชน์ถึงมหาชนชาวไทย และ 3)ให้มีระบบข้อมูลพันธุกรรมพืชและทรัพยากร สื่อถึงกันได้ทั่วประเทศ
- การดำเนินงานของโครงการ อพ.สธ. มีกรอบการดำเนินงาน 3 กรอบ 8 กิจกรรม บนฐานทรัพยากร 3 ฐาน คือ ทรัพยากรกายภาพ ทรัพยากรชีวภาพ ทรัพยากรวัฒนธรรมและภูมิปัญญา กรอบการเรียนรู้ทั้ง 3 กรอบ ได้แก่ กรอบการเรียนรู้ทรัพยากร, กรอบการใช้ประโยชน์ และกรอบอบการสร้างจิตสำนึก
- มหาวิทยาลัยขอนแก่นร่วมสนองพระราชดำริในโครงการ อพ.สธ. ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2540 เป็นต้นมา โดยได้ดำเนินงานตามกรอบและกิจกรรมตามแผนแม่บท อพ.สธ. 3 กรอบ 8 กิจกรรม และในส่วนของกิจกรรมสำรวจเก็บรวบรวมทรัพยากร กิจกรรมอนุรักษ์และใช้ประโยชน์ทรัพยากร มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้ดำเนินงานโดยนักวิจัยจากหลายคณะ/สาขา แบ่งออกเป็น 1)งานศึกษาวิจัยในพื้นที่ปกปักทรัพยากรภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ได้แก่ พื้นที่โคกภูตากา จ.ขอนแก่น, เขื่อนจุฬาภรณ์ จ.ชัยภูมิ, เขื่อนอุบลรัตน์ จ.ขอนแก่น, เขื่อนห้วยกุ่ม จ.ชัยภูมิ, เขื่อนสิรินธร จ.อุบลราชธานี, พื้นที่สวนสัตว์อุบลราชธานี จ.อุบลราชธานี และพื้นที่สวนสัตว์ขอนแก่น จ.ขอนแก่น 2)งานศึกษาวิจัยและพัฒนาการใช้ประโยชน์จากพืชอนุรักษ์ยางนาแบบบูรณาการ โดยในปลายปี พ.ศ. 2558 มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้นำงานศึกษาวิจัยพืชยางนาเข้าร่วมสนองพระราชดำริ อพ.สธ. และขอพระราชทานพระราชวินิจฉัยพิจารณาการประกาศให้ยางนาเป็นพืชอนุรักษ์ลำดับที่ 9 ของโครงการ อพ.สธ.โดยมีมหาวิทยาลัยขอนแก่นเป็นหน่วยงานหลักในการดำเนินงานศึกษาวิจัยและพัฒนาการใช้ประโยชน์ในด้านต่าง ๆ เช่น ด้านการเกษตร วิทยาศาสตร์ สังคมศาสตร์ พลังงานและวิศวกรรม เภสัชศาสตร์และเวชสำอาง เป็นต้น
นอกจากงานวิจัยแล้ว มหาวิทยาลัยขอนแก่น ยังมีงานสนองพระราชดำริ อพ.สธ. อื่นๆ เช่น พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยา มหาวิทยาลัยขอนแก่น ศูนย์แม่ข่ายประสานงาน อพ.สธ.- ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน แม่ข่ายเครือข่ายเชิงประเด็น อพ.สธ.- สกอ.ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน และงานพี่เลี้ยงสนับสนุนการดำเนินงานฐานทรัพยากรท้องถิ่นและสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน เป็นต้น
ภาพ/ข่าว ศูนย์ประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ มข.