ชื่อผลงาน |
ชุดไพรเมอร์สำหรับการตรวจยีนส์เมทัลโลเบต้าแลคตาเทส-1 |
จุดเด่นของผลงาน |
-เป็นชุดไพรเมอร์ที่มีความไวและความจำเพาะสูง สามรถตรวจยืนยันยีน blaNDM-1 ได้อย่างรวดเร็วโดยใช้เวลาตรวจเพียง 1 ชั่วโมง -อ่านผลได้ง่ายด้วยตาเปล่า โดยไม่ต้องใช้เครื่องมือราคาแพง -ช่วยให้แพทย์สามรถเลือกใช้ยาในการรักษาที่เหมาะสมและรวดเร็ว |
สถานภาพทรัพย์สินทางปัญญา |
ได้รับอนุสิทธิบัตร เลขที่ 11459 เมื่อวันที่ 27 เมษายน 2559 |
ชื่อผู้ทรงสิทธิ |
มหาวิทยาลัยขอนแก่น |
ชื่อนักวิจัย |
นางสาวอาภาศิริ ศรีเจรษฐการ และคณะ |
หน่วยงานต้นสังกัด |
คณะเทคนิคการแพทย์ |
ที่มาข้อมูลเบื้องต้นของผลงาน |
ยาคาร์บาพีเนม (Carbapenem) เป็นยากลุ่มเบต้าแลคแตม ที่ออกฤทธิทำลายแบคมีเรียแกรมลบได้กว้างที่สุดและมีผลข้างเคียงต่ำ จึงเป็นยากลุ่มแรกหรือยาทางเลืแกสำหรับรักษาโรคติดเชื้อจากแบคทีเรียแกรมลบแท่งที่ดื้อต่อยาหลายชนิด (Multidrug resistance) เช่น เชื้อวงศ์เอนเทอโรแบคทีเรียซีอี (enterobacteriaceae) ซึ่งเป็นเชื้อที่ผลิตเอ็นไซม์เบต้าแลคตาเมสชนิดฤทธ์ขยาย ทำให้สามารถสลายยากลุ่มคาร์บาพีเนมได้ โดยเรียกเอ็นไซม์ดังกล่าวว่า “คาร์บาพีนีเมส” ยีนที่กำหนดเอนไซม์เหล่านี้มักพบอยู่บนพลาสมิด (plasmid) ที่อยู่ในแบคทีเรีย จึงมีโอกาสถ่ายทอดไปยังแบคทีเรียอื่นได้ นอกจากนี้หากไม่มีมาตการในการควบคุมและป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อดื้อยานี้ อาจเกิดการระบาด (outbreak) ในโรงพยาบาลได้ ดังนั้นวิธีทดสอบเอนไซม์คาร์บาพีนีเมสที่ง่าย รวดเร็วและมีความไวสูงจึงจำเป็นสำหรับห้องปฏิบัติการจุลชีววิทยาคลีนิค ปัจจุบันสถาบันมาตรฐานทางคลินิคและห้องปฏิบัติการ ได้กำหนดวิธีตรวจยืนยันเอนไซม์คาร์บาพีนีเมสของแบคทีเรียวงศ์เอนเทอโรแบคทีเรียซีอี ด้วยวิธีทางฟีโนไทป์ ซึ่งมีช้อด้อยคือใช้เวลาอย่างน้อย 18-24 ชั่วโมง อย่างไรก็ตามวิธีที่จัดเป็นมาตรฐานเพื่อยืนยันเอนไซม์คาร์บาพีนีเมสคือการตรวจหายีนที่กำหนดเอนไซม์คาร์บาพีนีเมสด้วยเทคนิคทางโมเลกุล เช่น PCR เป็นต้น แม้ว่าวิธีนี้จะรวดเร็วแต่มีข้อด้อยคือราคาอพง จากปัญหาที่กล่าวมาข้างต้นผู้ประดิษฐ์จึงพัฒนาชุดไพรเมอร์ไปใช้กับชุดน้ำยาและกรรมวิธีการตรวจยีน BlaNDM-1 ที่ง่าย รวดเร็วและราคาถูก ไม่ต้องอาศัยเครื่องมือพิเศษที่มีราคาแพง โดยออกแบบไพรเมอร์ให้มีความไวและความจำเพาะสูง นำมาใช้กับเทคนิคแลมป์ร่วมกับการอ่านผลการเปลี่ยนสีไฮดรอกซีแนฟทอลบลู |
สอบถามเพิ่มเติม : พิชชานันท์ พงษ์พรรณากูล/ จินดาพร พลสูงเนิน/ พรรณรวี กบิลพัฒน์
สำนักงานบริหารจัดการทรัพย์สินทางปัญญา ชั้น 2 สำนักงานอธิการบดี อาคาร 2 มหาวิทยาลัยขอนแก่น ถ.มิตรภาพ อ.เมือง จ.ขอนแก่น 40002
โทรศัพท์ 043-202733 / 086-4514455 เว็บไซต์ : https://ip.kku.ac.th อีเมล์ : chinph@kku.ac.th / pitcpo@kku.ac.th /panravee@kku.ac.th